Poradnia Żywienia Klinicznego

W Poradni przyjmują:

• Lek. Sebastian Opaliński – specjalista radioterapii onkologicznej
• Lek. Łukasz Kic – specjalista chirurgii ogólnej
• Lek. Jadwiga Stojowska – specjalista anestezjologii i intensywnej terapii
• Lek. Piotr Hnatyk – specjalista anestezjologii i intensywnej terapii
• Dr n. o zdr. Beata Barańska – specjalista pielęgniarstwa chirurgicznego i onkologicznego
• Mgr piel. Katarzyna Potoczna – specjalista pielęgniarstwa anestezjologicznego i onkologicznego
• Mgr piel. Magdalena Szmyd – specjalista pielęgniarstwa internistycznego
  
• Mgr piel. Ewelina Data – specjalista pielęgniarstwa onkologicznego

Poradnia prowadzi żywienie kliniczne (leczenie żywieniowe) dojelitowe i pozajelitowe

w warunkach domowych. 

Leczenie żywieniowe w warunkach domowych polega na podaży drogą pozajelitową lub dojelitową (lub obiema jednocześnie) niezbędnych składników odżywczych w ilościach pokrywających aktualne potrzeby u chorych, którzy nie mogą odżywiać się drogą doustną lub odżywiają się w sposób niedostateczny.

Leczenie żywieniowe stanowi istotną i integralną część procesu leczniczego
w wielu chorobach. Ma na celu poprawę i utrzymanie właściwego stanu odżywienia pacjenta, co będzie skutkować lepszym rokowaniem chorego, efektywniejszym leczeniem pacjenta w wielu chorobach przewlekłych oraz podczas prowadzonych terapii onkologicznych (leczeniem chirurgicznym, chemioterapią i radioterapią).

Poradnia obejmuje opieką chorych zarówno z uprzednio założonych sztucznym dostępem do przewodu pokarmowego jak i chorych z zaburzeniami odżywienia, będącymi kandydatami do żywienia do i pozajelitowego w warunkach domowych.

ŻYWIENIE DOJELITOWE

Żywienie dojelitowe to podawanie niezbędnych składników odżywczych do przewodu pokarmowego drogą inną niż doustna – przez sztuczny dostęp (najczęściej PEG, zgłębnik nosowo – żołądkowy, mikrojejunostomia).

Kwalifikacja pacjenta do leczenia dojelitowego następuje w warunkach szpitalnych lub w Poradni Żywieniowej.

Pacjent posiadający sztuczny dostęp do przewodu pokarmowego powinien na
I wizytę w Poradni Żywieniowej posiadać następujące dokumenty – wg załączonego schematu:

Jak wygląda procedura kwalifikacji do Poradni Żywieniowej – żywienie dojelitowe?

Aby zostać wstępnie zakwalifikowanym do żywienia dojelitowego w warunkach domowych pacjent musi posiadać:

1. Skierowanie/e-skierowanie do Poradni Żywieniowej

Prawidłowo wypisane skierowanie na druku do poradni specjalistycznej wraz ze wszystkimi niezbędnymi elementami:

• Pieczątka jednostki kierującej wraz z nazwą, adresem i numerem REGON.
• Nazwą poradni, do której pacjent jest kierowany: Poradnia żywieniowa.
• Danymi pacjenta wraz z nr PESEL.
• Rozpoznaniem w języku polskim z kodem choroby (tzw. ICD10).
• Celem porady: Żywienie dojelitowe w warunkach domowych dietą przemysłową.
• Podpisem i pieczęcią lekarza kierującego z numerem prawa wykonywania zawodu.

2.  Założony sztuczny dostęp do przewodu pokarmowego

• sonda/zgłębnik nosowo – żołądkowy
• sonda/zgłębnik nosowo – jelitowy
• gastrostomia
• PEG
• Jejunostomia
• PEJ

UWAGA:
Założony sztuczny dostęp do przewodu pokarmowego jest warunkiem włączenia pacjenta do żywienia dojelitowego w warunkach domowych.

Dostęp ten najczęściej jest wytwarzany w szpitalu. Do dokumentacji medycznej pacjenta należy załączyć odpis/kserokopię karty informacyjnej z hospitalizacji oraz, jeżeli jest dostępna – kopię opisu gastroskopii/protokołu operacyjnego założenia sztucznego dostępu do przewodu pokarmowego.

3. Dokument poświadczający ubezpieczenie zdrowotne lub weryfikacja w systemie eWUŚ

Najczęstsze wskazania do zastosowania żywienia dojelitowego:

1. choroby neurologiczne (zaburzenia połykania – dysfagia w przebiegu następujących schorzeń):
   1. powikłanie udaru mózgu
   2. stwardnienie zanikowe boczne (SLA)
   3. miastenia i zespoły miasteniczne
   4. miopatie
   5. polineuropatie
   6. choroba Parkinsona
   7. choroba Alzheimera i inne zespoły otępienne
   8. stwardnienie rozsiane (SM)
   9. mózgowe porażenie dziecięce
2. choroby onkologiczne
   1. nowotwory np. regionu głowy i szyi (jamy ustna, gardło), przełyku
   2. niedożywienie w przebiegu innych chorób nowotworowych
3. choroby zapalne jelit
4. powikłania pooperacyjne
5. okres chemio- i radioterapii
6. okres po zakończeniu żywienia pozajelitowego
7. zaburzenia połykania na tle innych chorób
8. inne

ŻYWIENIE POZAJELITOWE

Żywienie pozajelitowe polega na dostarczaniu do organizmu chorego niezbędnych składników odżywczych – z pominięciem przewodu pokarmowego, bezpośrednio do układu krwionośnego (przez centralny dostęp dożylny), w postaci specjalnych mieszanin odżywczych, zawierających z aminokwasów, węglowodanów, tłuszczy oraz zawierają elektrolity, pierwiastki śladowe, witaminy i wodę.

WSKAZANIA

• niemożliwe lub niewystarczające żywienie przez przewód pokarmowy (doustne lub dojelitowe)

Kwalifikacja pacjenta do leczenia pozajelitowego następuje wyłącznie w  warunkach szpitalnych.

Zakres opieki żywieniowej pacjentów w ramach Poradni Żywienia Klinicznego Domowego:

• Ocena stanu odżywienia i rodzaju zaburzeń odżywiania;
• Ocena wskazań do leczenia i zapotrzebowania na składniki odżywcze;
• Określenia drogi interwencji (dojelitowa, do­żylna lub mieszana) oraz kwalifikacja do odpowiedniego rodzaju żywienia;
• Założenie sztucznego dostępu do przewodu pokarmowego w warunkach szpitalnych;
• Założenie centralnego dostępu żylnego u pacjentów kwalifikowanych do żywienia pozajelitowego w warunkach szpitalnych;
• Przygotowanie programu żywienia dojelitowego i pozajelitowego;
• Przygotowanie pacjentów i/lub opiekunów do leczenia żywieniowego
  w warunkach domowych.
• Zapewnienie ciągłego kontaktu telefonicznego z pacjentem lub opiekunami.
• Nadzór pielęgniarski i lekarski nad żywionym pacjentem.
• Dostarczanie preparatów, sprzętu (w tym nieodpłatne wypożyczanie pomp do żywienia dojelitowego, jeśli istnieją wskazania) i niezbędnych środków opatrunkowych do domu pacjenta
• Zapewnienie hospitalizacji w przypadku podejrzenia lub wystąpienia powikłań leczenia żywieniowego oraz innych wskazań wymagających leczenia szpitalnego związanych z leczeniem żywieniowym,
• Poprawę położenia zgłębnika, naprawę lub wymianę gastrostomii (PEGa) – według potrzeb,
• Transport pacjenta do ośrodka w celu badań lub hospitalizacji w przypadku wskazań do transportu medycznego, jeżeli wykonanie badań lub hospitalizacja związane są z prowadzonym leczeniem żywieniowym,
• Program badań kontrolnych zgodnie z terminarzem wizyt oraz według potrzeb
• Monitorowanie przebiegu i wyników leczenia przez wykwalifikowany personel

Szpital Specjalistyczny w Brzozowie Podkarpacki Ośrodek Onkologiczny im. Ks. B. Markiewicza posiada dwukrotnie przyznany Certyfikat Szpital Dobrej Praktyki Żywienia Klinicznego – Leczenie przez żywienie pod patronatem Polskiego Towarzystwa Żywienia Pozajelitowego, Dojelitowego i Metabolizmu (POLSPEN).